Het officiële MedZine Blog

Sinds enkele jaren werkt revalidatiearts Joop Ruijgrok in het Maastricht UMC+ met graded exposure-therapie, een unieke en succesvolle behandelmethode voor patiënten met Complex Regionaal Pijnsyndroom type 1. Het tekent voor hem de dankbaarheid van zijn werk, dat naar eigen zeggen zo bijzonder is omdat het op de grens ligt van lichaam en geest.

Wat maakt graded exposure-therapie zo succesvol?

Vaak blijken patiënten met CRPS1 veel meer dingen te kunnen dan in eerste instantie aangenomen. Door de pijn die ze hebben ontstaat er een soort irreële angst, zoals een fobie voor spinnen dat ook is. Zulke angst is nergens op gebaseerd en in het geval van CRPS1 denken patiënten ten onrechte dat ze door beweging meer schade en pijn veroorzaken. Als patiënten worden uitgedaagd om lichamelijk zware activiteiten te ondernemen, neemt in eerste instantie de pijn inderdaad toe, maar na verloop van tijd neemt deze juist weer af. Net als de dystrofische klachten.

Een verrassend resultaat?

We hadden inderdaad niet verwacht dat de pijn zou afnemen. Op de pijnschaal geven CRPS1-patiënten voor de behandeling vaak een 10 voor de zwaarte van de pijn, maar na de graded exposure-therapie balanceert het rond de twee of een drie. Dat is een enorm verschil. Het geeft maar aan hoeveel invloed het mentale deel heeft.

Bijzonder om patiënten zo succesvol te zien opknappen?

Zeker, vooral als het uiteindelijk tot spectaculaire resultaten leidt als patiënten die hun rolstoel niet meer nodig hebben. Het toont duidelijk de dankbaarheid van mijn werk.

Maar niet iedere patiënt op de revalidatieafdeling zal zo’n voorspoedige behandeling kunnen krijgen

Nee, bij het merendeel van de mensen met een aandoening die daardoor minder goed functioneren is het de bedoeling ze aan de hand van training en aanpassingen zoveel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Of iemand die arbeidsongeschikt is wel met zijn hobby’s aan de slag te laten gaan. We zijn heel erg gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven. Ook bij patiënten met een dwarslaesie of een amputatie. Ondanks dat zulke aandoeningen definitief zijn, zie je toch hoe flexibel de menselijke geest is en toch in staat is om door te gaan.

Is dat wat de revalidatiegeneeskunde zo bijzonder maakt?

Het gaat niet alleen over het genezen van bepaalde aandoeningen, als wel het omgaan met bepaalde beperkingen. Daardoor ligt het vak heel erg op de grens van lichaam en geest. Bij patiënten met chronische pijn kun je de psychische factoren zodanig beïnvloeden dat daardoor de kwaliteit van leven beter wordt. Wij maken patiënten dapper waardoor ze bepaalde dingen durven en in het geval van CRPS1 soms zelfs uit een aangepaste woning kunnen.

Wanneer neemt u de tijd om op de hoogte te blijven van uw vak?

Ik doe zelf veel wetenschappelijk onderzoek en dan word je gedwongen om in de literatuur te duiken. Als ik dan eenmaal in PubMed zit heeft dat een sneeuwbaleffect; van het ene onderzoek kom ik weer in een ander terecht. Ook via collega’s krijg ik wel eens interessante onderzoeken doorgestuurd. Wel vind ik het moeilijk om ook van andere vakgebieden op de hoogte te blijven. Vroeger had ik verschillende papieren abonnementen zoals het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, maar omdat ik ze meestal toch niet las heb ik ze opgezegd. Een app als Medzine zou een handige manier moeten zijn om in de brede zin van het woord op de hoogte te blijven. En dat zou best wel eens van pas kunnen komen als medisch specialisten in de toekomst wellicht ook op hun algemene kennis worden beoordeeld voor herregistratie.

Door Anouk Brinkman