Aios van de Maand: “Als je niet van onzekerheid houdt, moet je geen psychiater worden”
In maart 2015 is David Hakvoort de Aios van de Maand. Hakvoort is vijfdejaars aios psychiatrie en werkt momenteel in het Zaans Medisch Centrum (ZMC). In juli is hij klaar met zijn opleiding en kan de aios zich met trots psychiater noemen.
Het is eigenlijk wel bijzonder dat Hakvoort deze richting heeft gekozen, want zijn vader is ook psychiater. “In het begin worstelde ik er wel even mee, psychiatrie was voor mij namelijk geen vanzelfsprekende keuze. Je wilt immers toch je eigen pad uitstippelen in het leven.” Toch koos Hakvoort na een zoektocht weloverwogen voor dit vak omdat het toch het beste bij hem bleek te passen.
Volwassenen
De aios werkt nu in het ziekenhuis in Zaandam en hoopt daar ook te kunnen
blijven werken vanaf juli, als hij klaar is met zijn 4,5-jarige opleiding.
Binnen de opleiding psychiatrie opleiding kan worden gekozen uit de richtingen:
kinderen, jeugd, volwassenen of ouderen. Hakvoort koos voor ‘volwassenen’.
“Daarbinnen zijn er nog allerlei richtingen mogelijk, zoals de forensische of
de ziekenhuispsychiatrie. De mooiste combinatie zou ik het ziekenhuis vinden
met daarnaast het werken in een vrijgevestigde praktijk.”
Symptomatisch georiënteerd
In zijn opleiding heeft de aios voor een aantal zaken specifiek gekozen.
Hakvoort komt naar eigen zeggen uit een heel symptomatisch georiënteerde
opleiding. “Ik ben in het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis opgeleid, daarna ging
ik naar het buitenland waar ik een stage transculturele psychiatrie deed.” De
aios vond dit heel interessant, ook omdat je leert om “out of the box” te
denken. “Ons vakgebied is natuurlijk ontzettend afhankelijk van de context en
de cultuur en de taal. Ik vind het dus het heel leuk om juist ook in andere
contexten te kijken hoe je het vak goed kunt toepassen. Juist met onze multiculturele
samenleving lijkt het me heel mooi om meer duidelijkheid te geven over ons vak,
aangezien er toch nog steeds een taboe op heerst. Dit is met name het geval bij
andere culturen. Deze mensen weten vaak niet goed wat wij doen als psychiater en
hoe wij hen vooruit kunnen helpen. Daar ligt dus wel een uitdaging.” In het ZMC
is Hakvoort werkzaam als therapeut en geeft hij psychotherapeutische
groepsbehandelingen. “Zoals het er nu naar uitziet word ik waarschijnlijk
ziekenhuispsychiater”, aldus Hakvoort. Hij merkt op dat hij het belangrijk
vindt dat hij ook de psychotherapie kan integreren in zijn werk. “Een
psychiater is namelijk niet iemand die alleen pillen voorschrijft, je hebt meer
bekwaamheden nodig.”
Wereldbeeld
Volgens de aios is zijn beeld van psychiatrische patiënten veranderd sinds
hij deze opleiding doet. “Het mooie is dat je in het begin heel erg worstelt
met de onzekerheid en de complexiteit van het vak. Maar als je niet van
deze onzekerheid houdt, moet je geen psychiater worden.”Naarmate je je steeds
meer ontwikkelt, vervolgt de aios, merk je volgens hem dat er duidelijke kaders
ontstaan en dus ook een heldere structuur. “Datgene dat heel erg een houvast
lijkt te hebben, zoals je hebt binnen de symptomatische specialismen, blijkt
dan eigenlijk heel onzeker te zijn. Mijn wereldbeeld is dan ook veranderd.”
Volgens Hakvoort is het grote verschil tussen de symptomatische specialismen en
de psychiatrie dat er in de psychiatrie eigenlijk geen goede referentiekaders
zijn van wat nu normaal, goed of passend is. “Dat moet je dus uitvinden door
daar zelf een idee over te hebben, door te kijken naar de culturele context en
opvattingen van je patiënt.”
Leukste onderdeel
Het contact met mensen vindt de aios een leuk onderdeel van het vak.
Daarnaast noemt hij de zelfverrijking die hij ervaart, door het gedrag van
mensen en hun innerlijke motieven te bestuderen. “Dit heeft invloed op jezelf
als persoon, dus in die zin is het een soort van blijvende ontwikkeling, zowel
in je werk als op persoonlijk vlak.” Hakvoort ervaart veel spannende en
enerverende momenten in zijn werk. “Soms ontstaat er bij de patiënt een
eureka-moment tijdens de groepsbehandeling. Hij wordt zich opeens bewust
van iets en van wat hem dwars zit, waar hij zich eerder niet van bewust was.
Dit kan bijvoorbeeld een patroon van gedrag zijn, dat ervoor zorgt dat iemand
zichzelf telkens klem zet in zijn leven. Ik vind het mooi als je zo’n
persoon als therapeut dan kunt helpen om vooruit te komen.” Wat Hakvoort het
minst leuk aan zijn werk vindt, is de administratie die hij als arts heeft,
door overregulatie in de zorg. “Tegenwoordig moet je alles verantwoorden aan de
zorgverzekeraars, waardoor je soms uren aan het registreren bent. Dat vind ik
echt zwaar overtrokken.”
Hobby’s
Na zijn werk trekt Hakvoort graag de deur achter zich dicht. Hij houdt zich
bezig met creatieve zaken maar ook met sociale aangelegenheden. “Ik kan in mijn
vrije tijd echt heel erg genieten van kunst, cultuur, uitgaan en sociale dingen
doen met vrienden. Dit draagt echt bij aan mijn levensgeluk.” Volgens de aios
is dat ook voor zijn werk erg belangrijk; je moet genieten van het leven om
weer brandstof te hebben voor de therapieën of om een goed gesprek te hebben
met je patiënt. Als je dat niet doet, vind je sommige dingen denk ik veel
gestoorder dan wanneer je minder breed georiënteerd leeft. Je moet je kunnen
inleven in je patiënt. Dat kan alleen door een zo goed mogelijk empathisch
vermogen te ontwikkelen.”
MedZine kiest maandelijks de Aios van de Maand. MedZine zet de aios in het zonnetje en vraagt hoe ze alle ballen in de lucht weten te houden.