Het officiële MedZine Blog

Achtergrond bij het medisch nieuws

Blogbijdrage: Helpt cannabis bij pijn, veroorzaakt door MS? -  door Geert Jan Groeneveld

Blogbijdrage: Helpt cannabis bij pijn, veroorzaakt door MS? -  door Geert Jan Groeneveld

“Dokter, mag ik cannabis of wietolie gebruiken voor die ellendige chronische MS pijn?”

Deze vraag horen we meer dan eens in de spreekkamer bij onze MS patiënten

Multipele sclerose ( MS)  treft veel jongere mannen en vrouwen. Een onderbelicht aspect hierbij is de pijn, die relatief vaak voorkomt. Pijn bij MS ontstaat door aantasting van de pijnbanen in het centraal zenuwstelsel, centraal neuropathische pijn genoemd, maar is ook vaak het gevolg van spasticiteit. Deze pijn is vaak lastig behandelbaar met de reguliere medicatie en soms zijn zelfs zenuwblokkades noodzakelijk. Zouden cannabis of cannabinoïden van toegevoegde waarde kunnen zijn?

Hoe werkt THC?

Van cannabis is Δ9-tetrahydro-cannabinol (THC) het werkzame bestanddeel. Dit is tevens de component waar je “high” van wordt. In de Europese richtlijn voor de behandeling van neuropathische pijn worden cannabinoïden genoemd als tweedelijns behandeling voor pijn bij patiënten met MS. Het is onduidelijk waarom de pijn gunstig reageert op gebruik van cannabis of behandeling met cannabinoïden. Bij MS patiënten met spasticiteit en pijn en bij  gezonde proefpersonen, werd daarom het effect van THC onderzocht. De pure – nog niet op de markt verkrijgbare- THC-tabletten hadden echter geen enkel effect op de pijndrempels in een batterij van beproefde pijnmodellen, terwijl de andere geneesmiddelen die gebruikt worden bij de behandeling van neuropathische pijn zoals pregabaline, imipramine en zelfs fenytoine  allemaal wel werkzaam bleken te zijn. U moet zich realiseren dat zo’n pijn-testmodel natuurlijk een grove benadering is van de pijn die optreedt bij patienten. Maar THC had dus kennelijk geen direct effect op het voortgeleiden van pijnprikkels (nociceptie).

Effect op de spasticiteit en pijnperceptie

Een andere studie met dezelfde THC-tabletten bij MS patiënten met pijn en spasticiteit liet compleet andere resultaten zien. De trial was in de eerste plaats gericht op het aantonen van een effect op spasticiteit, maar ook de intensiteit van pijn werd gemeten. Hoewel de pijn niet  de primaire insteek was, bleek  de groep groot genoeg om een positief effect van THC-tabletten op pijn te kunnen aantonen. Hoe kwam dit indirecte effect op de pijn dan tot stand? De spasticiteit zelf werd ook objectief gemeten en nam niet af. Opmerkelijk was dus dat niet alleen de pijn, maar ook het gevoel van spasticiteit door THC verbeterde. Deze effecten op subjectieve spasticiteit liepen volledig parallel met de effecten op pijn. Het lijkt er op alsof de beleving van de pijn verbetert zonder invloed  op de nociceptie.

Het is bekend dat pijn als complex fenomeen geldt, dat bestaat uit zenuwprikkeling (nociceptie), pijnbeleving  (affectieve component) en zelfs uit sociale- en gedragsmatige aspecten. Op die manier bekeken neemt THC bij de behandeling van pijn een heel aparte plaats in, waarbij misschien niet de pijn an sich wordt aangepakt, maar werkt de bewustwording van de pijn ( perceptie). Voor zo ver je die twee ooit elkaar zou kunnen halen, natuurlijk. Als we ons realiseren op welke manier THC de pijn beïnvloedt,  kan dit ons helpen bij het bewust kiezen voor THC of cannabis als alternatief bij hardnekkige chronische  pijn of als aanvulling op de gebruikelijke neuropathische pijnmedicatie.

Geert Jan Groeneveld is als neuroloog / klinisch farmacoloog verbonden aan het VUmc/Centre for Human Drug Research

Lees hier meer testimonials van HCP-ers en adverteerders

Volg ons