Het officiële MedZine Blog

Achtergrond bij het medisch nieuws

“De negatieve media-aandacht rondom anticonceptiemiddelen is gevaarlijk”

“De negatieve media-aandacht rondom anticonceptiemiddelen is gevaarlijk”

In Europa begon de commotie over de Diane-35 pil een jaar geleden, nadat een dertigtal Franse vrouwen aangaf gezondheidsklachten, waaronder trombose, van de desbetreffende pil te hebben gekregen. Een maand geleden kwam ook Nuvaring in opspraak na de mededeling van een groepsclaim bij fabrikant MSD in Amerika omtrent tromboseklachten. Kreten als ‘Slik jij een ‘onveilige’ anticonceptiepil?’ en ‘Hormonale anticonceptie Nuvaring is gevaarlijk’, suggereren grote risico’s. Maar hoe moeten we deze media-aandacht eigenlijk interpreteren? MedZine vroeg het dr. Frans Roumen, gynaecoloog in het Atrium Medisch Centrum in Heerlen.



“Voor ons als dokters was het geen nieuws dat Diane-35 en Nuvaring, net als alle andere hormonale combinatiepreparaten, een iets verhoogd risico op diep veneuze trombose met zich meebrengen,” vertelt Roumen. “Wat de Diane-35 pil betreft, zowel in de bijsluiter als in de NHG-standaard staat dat deze pil niet voorgeschreven mag worden als anticonceptiemiddel, maar slechts voor de behandeling van acne en hirsutisme. Dit is dus al tientallen jaren bekend. De plotselinge aandacht hiervoor vind ik heel bijzonder. De ophef die nu ook rondom Nuvaring ontstaat is tendentieus en daarmee gevaarlijk.” De gynaecoloog, met als aandachtsgebied anticonceptie, vindt vooral de selectieve berichtgeving omtrent de risico’s onverantwoordelijk van de media.

Tromboserisico’s
Maar wat zijn dan de precieze risico’s? Roumen geeft aan dat het inderdaad moeilijk is om een eenduidig beeld te vormen, omdat de verschillende onderzoeken andere resultaten laten zien. Dat komt omdat niet altijd rekening wordt gehouden met bekende risicofactoren voor trombose, zoals overgewicht, roken, hogere leeftijd en trombose in de familie. Volgens de gynaecoloog zijn de getallen van het Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) van de European Medicines Agency (EMA) het meest betrouwbaar. Het PRAC schat dat vrouwen die geen anticonceptiemiddelen gebruiken een risico op diep veneuze trombose van 2 op de 10.000 hebben. Bij tweede generatiepillen met 20 of 30 µg oestrogeen is dit risico 5 tot 7 op de 10.000. Bij derde en vierde generatiepillen bedraagt dit 6 tot 12 op de 10.000.
 
“Je moet deze cijfers in perspectief zien. Deze risico’s zijn namelijk allemaal veel lager dan het tromboserisico van ongeveer 30 op de 10.000 tijdens zwangerschap en kraambed,” aldus Roumen. Volgens de gynaecoloog moet ook de belangrijke rol van ethinyl-oestradiol in de pil niet vergeten worden. Volgens een recente publicatie van onderzoekers uit Leiden (Stegeman et al., BMJ, 2013) heeft Microgynon 50, een tweede generatiepil met 50 µg oestrogeen, het hoogste risico. “Dat risico is 3,4 tot 7,9 maal zo hoog als dat van ‘geen pil’-gebruiksters. Volgens deze onderzoekers is het risico van de Microgynon 50 dus ook hoger dan dat van Diane-35 (2,7 tot 5,5 maal zo hoog is als dat van ‘geen pil’-gebruiksters),” vertelt Roumen.

De gynaecoloog vervolgt: “Wat het risico op trombose met Nuvaring betreft acht ik de resultaten van de prospectieve TASC-studie (Dinger et al., Obstet Gynecol, 2013), een onderzoek onder meer dan 33.000 nieuwe gebruiksters van Nuvaring of de pil, betrouwbaarder dan gegevens uit retrospectieve studies of laboratoriumonderzoek naar veranderingen in het stollingssysteem. De TASC-studie toont na 2 tot 4 jaar observatie dat de kans op diep veneuze trombose van Nuvaring vergelijkbaar is met het risico van de tweede generatie anticonceptiepil: 8,3 op de 10.000 versus 7,8 op de 10.000. En dus niet groter zoals nu in verschillende media beweerd lijkt te worden.”
 
Stoppen met anticonceptie?

De  grootste zorg van Roumen is dat vrouwen door de negatieve media-aandacht stoppen met het nemen van anticonceptiemiddelen en dus de kans hebben om ongewenst zwanger te raken. Met alle gevolgen van dien. Op zijn dagelijkse poli ondervindt de gynaecoloog regelmatig de gevolgen van de berichtgeving. “Ik merk dat vrouwen dit soort ongenuanceerde uitingen makkelijker geloven dan de objectieve feiten die wij hen vertellen. Het is heel moeilijk om na deze negatieve aandacht de tromboserisico’s tot de juiste proporties terug te brengen.”

Roumen staat nog steeds achter de anticonceptiemiddelen en adviseert vrouwen, als ze er geen probleem mee hebben, deze gewoon door te gebruiken. “Daarnaast veroorzaakt switchen naar een andere pil in het eerste jaar voor een tijdelijke blootstelling aan een hoger risico op trombose.” Ook lijken we volgens Roumen te vergeten waarom we anticonceptiemiddelen hebben. “Het belangrijkste is nog altijd dat de middelen helpen met het voorkomen van ongewenste zwangerschappen. En vrouwen hebben sinds de introductie kansen gekregen om langer te studeren en een carrière te maken. Stellen kunnen nu makkelijker kiezen hoeveel kinderen ze willen en op welk moment.

Daarnaast beperken de middelen het (onregelmatige) bloedverlies en de menstruatiepijn. Hier wordt niet meer over gesproken. Ja, er zitten risico’s aan anticonceptiegebruik en daar moeten we over praten en discussiëren. Maar ik hoop ten zeerste dat de voordelen daarbij niet vergeten worden. Die zijn altijd nog veel groter dan de nadelen.”

Lees hier meer testimonials van HCP-ers en adverteerders

Volg ons