Het officiële MedZine Blog

Achtergrond bij het medisch nieuws

Blogbijdrage: De pijnpatiënt als manager - door Brigitte Brouwer

Blogbijdrage: De pijnpatiënt als manager - door Brigitte Brouwer

In de ideale wereld zou er rondom iedere patiënt een gestructureerd proces moeten zijn waarin zorgverleners samen met patiënten/familie/mantelzorgers zorgen voor een accurate en volledige overdracht van informatie over medicatie bij de overdracht van zorg. In de praktijk blijkt dit moeilijker dan we denken. Zo kennen we bijvoorbeeld allemaal de patiënt met moeilijk behandelbare neuropathische pijn. De diagnose is vaak zo gesteld, maar dan begint het pas: de (medicamenteuze) behandeling. Hiervoor moet een aantal vragen beantwoord zijn:

1. Welke pijnmedicatie heeft de patiënt in het verleden gebruikt en in welke dosering? Indien gestopt, waarom en in welke dosering? Maar ook: wat was de begindosering? Er zijn meerdere mogelijkheden: de begindosering was te hoog, de dosering was goed maar er waren bijwerkingen, de dosering was te laag en patiënt had te hoge verwachtingen, het middel was in juiste dosering gegeven echter patiënt had een interactie met een ander middel, of had een slechte nierfunctie en was gaan stapelen. Dit moet per middel uitgezocht worden. Helaas is het zo dat patiënten vaak niet weten welke middelen ze in het verleden hebben gebruikt, laat staan in welke dosering en de reden van stoppen.

2. Welke middelen gebruikt patiënt heden. Dat lijkt opeens heel simpel. De patiënt moet dat toch weten?! Ja het is een blauw rond pilletje… Met een beetje geluk heeft de patiënt het op een klein briefje geschreven, wellicht met een paar spelfouten en milligrammen in plaats van microgrammen, maar ja, we zijn dan al een stap verder. Bij het hardop lezen van de namen van de middelen geeft de patiënt dan aan: “Maar dokter die gebruik ik niet meer, daar heb ik iets anders voor gekregen.”
 Gelukkig, de partner weet de naam van het middel en zelfs de dosering! We zijn klaar. Of toch niet? In principe horen we een medicatielijst van de apotheek te hebben. Er zijn patiënten die een dergelijke lijst bij zich hebben. Dan heb je echt mazzel. Voor de zekerheid (eigenlijk overbodig denk je) noem je de namen van de middelen hardop en wederom geeft de patiënt aan hele andere middelen te gebruiken. De lijst van de apotheek (de “waarheid”), blijkt niet te kloppen. Wat blijkt: de huisarts en de verschillende andere specialismen hadden niet doorgegeven dat ze het een en ander hadden gestopt of aangepast en de apotheekmedewerker is vergeten de medicatieverificatiecheck te doen.

Wat moeten we nu doen?

Zelf besteed ik in het eerste consult relatief veel tijd aan de uitleg aan de patiënt over zelfmanagement en eigen verantwoordelijkheid. De patiënt is zijn eigen manager. Wij zijn slechts een gids en adviesgever. Een handige tip is om het stappenplan met de patiënt uit te tekenen met de voor en nadelen van iedere stap. De patiënt weet wat hem of haar te wachten staat en kan hierin mee beslissen.

Hopelijk zullen de ontwikkelingen in eHealth ons verder ondersteunen in de kracht van zelfmanagement en autonomie.


Disclaimer: bovenstaand schema dient alleen toegepast te worden door artsen met (ruime) ervaring met de medicamenteuze behandeling van neuropathische pijn.


Dr. Brigitte Brouwer is neuroloog in het Maastricht UMC+ en lid van de Nederlandse Werkgroep Pijn (NWP), een subvereniging van Nederlandse Vereniging voor Neurologie. De NWP stelt zich ten doelt om de kennis over chronische pijn bij  artsen in opleiding te verbreden.

Lees hier meer testimonials van HCP-ers en adverteerders

Volg ons