Het officiële MedZine Blog

Hoofdpijn is een veel voorkomende en vaak onschuldige klacht. Maar wat nu, als er een nieuw ontstane hoofdpijn optreedt vlak na terugkeer in Nederland?

Terug van Bali

Een 19 jarige voorheen gezonde jongeman bemerkte na anderhalve week vakantie op Bali (Indonesië), van de ene op de andere dag een matig heftige hoofdpijn bij zijn voorhoofd. Hij was niet ziek maar had wel een minuscuul wondje op zijn voorhoofd. De hoofdpijn was constant aanwezig, bonkend van aard en reageerde matig op ibuprofen en paracetamol medicatie. Twee dagen na terugkomst uit Bali nam de hoofdpijn sterk toe. Wat is hier aan de hand?

Bij lichamelijk onderzoek was er een korstje zichtbaar op zijn voorhoofd. De temperatuur was 38.6 graden, pols: 80 per minuut, RR: 110/70. Hij was ziek, niet nek stijf en het overige lichamelijk onderzoek was volstrekt normaal.

Hoe verder?

Een dag later kreeg hij heftige rugpijn zonder uitstraling, de hoofdpijn bleef onveranderd en ook waren er stekende pijnen in zijn handen en voeten. De temperatuur nam toe tot 39 graden. Nu kwam er ook heftige buikpijn bij, gevolgd door waterdunne diarree. Vlekkige huidafwijkingen werden nu gezien op zijn rug. Enkele dagen later nam de koorts af tot 37.6 graden en waren ook de diarree en gewrichtsklachten voorbij.

Het is altijd handig om dan even te googelen. De eerste hit is : “Veel voorkomende tropische ziekten”. Deze website vermeldt een scala aan mogelijke oorzaken. Maar welke hiervan komen op Bali voor en debuteren met hoofdpijn? Het wondje op zijn voorhoofd lijkt verdacht veel op een insectenbeet.

Wat kan het zijn?

De combinatie van hoofdpijn, matig hoge koorts en gewrichtsklachten na een vermoedelijke muggenbeet, doet denken aan een mayaro infectie, chikungunya, malaria maar ook aan dengue. Gele koorts en West Nile virus worden ook door muggen overgedragen. Een mayaro infectie lijkt op knokkelkoorts en wordt over gebracht door muggen uit Zuid Amerika. West Nile komt meer in West Azië voor. Malaria begint met koude rillingen, gevolgd door koorts, maar komt op Bali zelf niet voor. Chikungunya en ook aan dengue (knokkelkoorts) lijken verdacht veel op elkaar en tonen veel overeenkomsten met het boven geschetste ziektebeeld.

Hit 2 op Google: “Knokkelkoorts rukt op, jaarlijks miljoenen mensen ziek”. In het RTL Nieuws van 29 april 2016 staat letterlijk: “Op het bij Nederlanders geliefde… eiland Bali is er momenteel sprake van een ‘’tsunami’ aan gevallen (van dengue).” Dit is een virus infectie overgebracht door (tijger)muggen, met een doorgaans mild beloop, waarvoor geen specifieke behandeling voor is.

De diagnose

Kortom dengue!

Dengue krijg je meestal 5-7 dagen na besmetting. De ziekte begint met koorts en hoofdpijn, gevolgd door diffuse gewrichts- en spierpijnen. Daarna kun je een vlekkerige huiduitslag krijgen. Bij kinderen kan ook diarree optreden. Na 1-2 weken verdwijnen de symptomen meestal weer. De gewrichtsklachten en vermoeidheid kunnen soms langer aanhouden.

Onze patiënt loopt na een week weer gezond hoofdpijn-vrij rond. Wordt een patiënt zieker, raadpleeg dan wel een arts, met kennis van zaken. Treedt de ziekte pas na 2 weken na terugkomst uit Azië op, dan is dengue onwaarschijnlijk. Handig om na te zoeken is ook de “App GGD reist mee”, welke gratis in de app store te verkrijgen is. De ziektebeelden staan hier helder in beschreven en ook de behandeling.

Dr. Jan Pieter ter Bruggen, neuroloog, Jeroen Bosch Ziekenhuis ‘s-Hertogenbosch

Ondergetekende is lid van de werkgroep NWP (Ned. Werkgroep Pijn), een subvereniging van Nederlandse Vereniging voor Neurologie. De NWP stelt zich ten doelt om de kennis over chronische pijn bij artsen in opleiding te verbreden.