Het officiële MedZine Blog

Uit de tussentijdse resultaten van een fase 3-studie blijkt dat toediening van een immuuntherapiemedicijn de ziektevrije overlevingskansen verbetert van patiënten met nierkanker. De adjuvante behandeling werd onderzocht bij patiënten die kort daarvoor partiële of radicale nefrectomie hadden ondergaan. Het is de eerste immuuntherapiestudie met positieve resultaten bij patiënten met nierkanker met een hoog risico op recidief.

In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 2500 mensen nierkanker. Nierkanker of niercelcarcinoom is één van de snelst groeiende kankersoorten welke in het begin zelden klachten geeft. Indien nierkanker niet wordt ontdekt of behandeld dan kan deze verder doorgroeien en is er kans op metastasen. Tijdens de diagnosestelling is er bij één op de zeven mensen met nierkanker al sprake van uitzaaiingen. Gelukkig zijn er de afgelopen jaren grote ontwikkelingen geweest op het gebied van zowel de diagnostiek als de behandeling van het (gevorderd en gemetastaseerd) niercelcarcinoom.

De primaire behandeling van nierkanker kan bestaan uit chirurgisch verwijderen van de kanker. Adjuvante behandeling, waaronder immuuntherapie, wordt gegeven na de primaire behandeling om het risico op recidive van de kanker te verlagen. Eerdere studies naar immuuntherapie bij nierkanker als aanvullende behandeling hebben geen consistente voordelen gevonden.

In de KEYNOTE-564 klinische studie wordt pembrolizumab, een monoklonaal antilichaam, onderzocht. Het richt zich op een moleculaire route die kankercellen gebruiken om herkenning en vernietiging door het immuunsysteem van het lichaam te voorkomen.  Door ditte blokkeren, zorgt pembrolizumab dat het immuunsysteem beter in staat is de kankercellen te doden.

Onderzoek

Er werden 994 patiënten met nierkanker geïncludeerd in deze dubbelblinde, fase 3-studie. Voor deelname aan het onderzoek moesten de patiënten een heldercellige niertumor hebben, het meest voorkomende type niercelcarcinoom, en een middelhoog of hoog risico op terugkeer van de ziekte. Allen hadden binnen twaalf weken voorafgaand aan deelname een (partiële of volledige) nefrectomie ondergaan ter behandeling van de kanker. De patiënten werden gerandomiseerd naar de arm met 200 mg pembrolizumab (n = 496), eenmaal per drie weken gedurende ongeveer een jaar lang, of placebo (n = 498). Het primaire eindpunt van de studie was ziektevrije overleving (disease-free survival; DFS) en (overall survival; OS is een secundair eindpunt.

Resultaten

De interim-resultaten na twee jaar tonen een verlaging aan van 32% van het risico op recidief of overlijden met pembrolizumab in vergelijking met een placebo (Hazard Ratio, 0.68; P = 0,0010). De mediane ziektevrije overleving werd noch in de pembrolizumab-, noch in de placebo-arm bereikt. Het geschatte percentage patiënten dat in leven bleef en recidiefvrij was (DFS) was 24 maanden na de operatie 77,3% met behandeling met pembrolizumab versus 68,1% met placebo. Er zijn tot nu toe te weinig patiënten overleden om de OS te bepalen, namelijk 3,6% na behandeling met pembrolizumab versus 6,6% na placebo, maar de geschatte algehele overleving na 24 maanden was 96,6% met pembrolizumab en 93,5% met placebo.

De meest voorkomende bijwerkingen (adverse events; AEs) in beide groepen waren vermoeidheid, diarree en jeuk. De meeste patiënten in beide armen hadden ten minste één AE; 96.3% in de pembrolizumab-arm en 91,1% in de placebo-arm. 32,4% van de patiënten in de pembrolizumab-arm hadden een graad drie tot vijf AE versus 17,7% in de placebo-arm. Ten gevolge van AEs overleden twee patiënten van de pembrolizumab- versus één van de placebo-arm. Behandelingsgerelateerde bijwerkingen (treatment related adverse events; TRAEs) kwamen bij de prembrolizumab-arm in 79.1% van de patiënten voor en bij de placebo-arm in 53,4% van de patiënten. Daarbij hadden 18,9% van de patiënten in de pembrolizumab-arm een graad drie tot vijf TRAE versus 1,2% van de patiënten in de placebo-arm. Geen enkele TRAE leidde tot het overlijden van een patiënt in beide groepen. Over het algemeen was het veiligheidsprofiel consistent met eerdere gegevens over pembrolizumab.

Conclusie

Deze eerste tussentijdse resultaten lijken positief; patiënten met een middelhoog of hoog risico op recidief van de nierkanker die werden behandeld met pembrolizumab ervoeren een langere DFS vergeleken met patiënten die een placebo kregen.
Onderzoekers gaan ook op zoek naar biomarkers die kunnen bepalen welke patiënten adjuvante therapie nodig hebben en bij welke patiënten het niet nodig is of waarbij het geen effect heeft op de progressie van de ziekte.

Geschreven door:
Aurora van de Loo

Referenties:
1. Artikel van de Dutch Uro-Oncolgy studygroep. Nierkanker. Verkregen via https://stichtingduos.nl/nierkanker/, op [04-06-2021].
2. Persbericht EurekAlert van 3 juni 2021. Immunotherapy drug delays recurrence in kidney cancer patients. Verkregen via https://www.eurekalert.org/pub_releases/2021-06/dci-idd060321.php, op [04-06-2021]
2. Persbericht Urology Times van 3 juni 2021. Adjuvant pembrolizumab delays disease recurrence in renal cell carcinoma. Verkregen via https://www.urologytimes.com/view/adjuvant-pembrolizumab-delays-disease-recurrence-in-renal-cell-carcinoma, op [04-06-2021]