Het officiële MedZine Blog

Achtergrond bij het medisch nieuws

Oorzaak van huidproblemen in de winter ontrafeld

Oorzaak van huidproblemen in de winter ontrafeld

Een droge huid in de winter, of verergering van eczeem of rosacea zijn veelvoorkomende problemen. Het is bekend dat de luchtvochtigheid de samenstelling van de huid doet veranderen en bestaande huidziekten kan verergeren. De effecten van seizoensveranderingen op de huid waren nog niet geheel duidelijk, maar een recente studie heeft belangrijke factoren hierin ontrafeld: filaggrine afbraakproducten en de corneocyt oppervlaktestructuur spelen een belangrijke rol.

Het is algemeen bekend dat een lage buitentemperatuur en luchtvochtigheid de barrièrefunctie van de huid beïnvloeden en droogte – xerosis - geven. Met name de huid op de wangen en de handen ondervindt hier het meeste hinder van.

Eerst een stukje achtergrond: de vochtigheidsgraad van de opperhuid wordt gereguleerd door het eiwit filaggrine. Wanneer de opperhuid kampt met verlaagde concentraties van filaggrine ontstaat er een tekort aan natural moisturizing factor (NMF) en wordt de productie van corneocyten (dode huidcellen) groter, die op nano-niveau uitsteeksels vormen. Een verhoogd aantal van dit soort uitsteeksels op de oppervlakte van de corneocyten is geassocieerd met dermatitis en een tekort aan natural moisturizing factor (NMF).

Om het mechanisme achter seizoensgebonden huidproblemen verder te onderzoeken werd bij 80 deelnemers gekeken naar huidmonsters van wangen en handen zowel in de zomer als in de winter. De man-vrouw verdeling was 50%, de helft van de deelnemers was tussen 18 en 40 jaar, de andere helft ouder dan 70 jaar. Met de afgenomen huidmonsters werden analyses verricht naar de hoeveelheid NMF en de structuur van het oppervlak van de corneocyten (hoeveelheid ‘uitsteeksels’). Dit laatste werd gedefinieerd als DTI, de Dermal Texture Index en met behulp van microscopie gescoord.

De NMF van de wangen was significant lager in de winter dan in de zomer, 0,40 versus 0,50 mmol/g, p=0,03. Daarentegen was de DTI hoger in de winter dan in de zomer, 172 versus 128, p=0,008. Er werd gecorrigeerd voor confounders als vaak baden/douchen, gebruik van crèmes en de temperatuur en blootstelling aan zonlicht. Ouderen (>70 jaar) hadden in de winter een hogere NMF in hun wangen dan jongeren (18-40 jaar). In de zomer bleek dat het gebruik van crèmes op het gelaat geassocieerd was met een lagere NMF. De NMF van de handen was significant hoger in de winter dan in de zomer, 0,75 versus 0,55, p<0,001 – in tegenstelling tot de huid van de wangen.

De auteurs bespreken dat het lastig is om conclusies te trekken over de NMF concentraties, daar waar deze in de winter hoger waren in de handen maar juist lager in de wangen. Mogelijk wordt NMF anders gereguleerd in wangen en handen, maar daarnaast is het goed mogelijk dat er nog niet-meegenomen confounders zijn (bijvoorbeeld het dragen van handschoenen).

Wel is evident dat er seizoensgebonden effecten zijn op zowel NMF als op het oppervlak van de corneocyten. Deze studie heeft een belangrijk stukje informatie ontrafeld over de barrièrefunctie van de opperhuid, en waarom er seizoensgebonden variaties optreden bij verschillende huidziekten als dermatitis en seniele xerosis.

Door Judith Cohen

Bron: Engebretsen KA et al. Changes in filaggrin degradation products and corneocyte surface texture by season. British Journal of Dermatology 2018 [EPub ahead of print]

Link: dx.doi.org/10.1111/bjd.16150

Lees hier meer testimonials van HCP-ers en adverteerders

Volg ons