Het officiële MedZine Blog

Achtergrond bij het medisch nieuws

Overlijden van partner kan kans op prostaatkanker bij mannen verhogen

Overlijden van partner kan kans op prostaatkanker bij mannen verhogen

Weduwnaars hebben een hoger risico op prostaatkanker dan mannen die een relatie hebben of getrouwd zijn. Dat zijn de bevindingen van een analyse van twaalf studies waarbij gegevens van ruim 14.000 mannen met prostaatkanker vergeleken werden met die van ongeveer 12.000 gezonde mannen. De studie is recentelijk gepubliceerd in het European Journal of Epidemiology.

Mictieklachten

Bij mannen van boven de dertig jaar wordt de prostaat vaak wat groter en kunnen er mictieklachten optreden. Vaak gebruikt men de term BPH (benigne prostaathyperplasie) als synoniem voor mictieklachten als gevolg van prostaatvergrotingen. Een vergrote prostaat of mictieklachten wil niet zeggen dat iemand prostaatkanker heeft of krijgt. Mictieklachten kunnen ook ontstaan door blaascapaciteitsproblemen en sfincterproblemen.

Prostaatkanker

Prostaatkanker is een van de meest voorkomende kankersoorten bij mannen. Ieder jaar krijgen ongeveer 13.000 mensen in Nederland de diagnose prostaatkanker. Mannen van boven de vijftig jaar hebben een verhoogde kans op het krijgen van deze kankersoort. Meestal groeit prostaatkanker langzaam. Het veroorzaakt in het begin geen klachten en de meeste mannen merken er dan ook weinig tot niets van.

Exogene factoren

Studies, zoals Klassen et al. (2006) en Loeb et al. (2013), suggereren dat opvallende geografische variatie in prostaatkankerincidentie kunnen niet volledig verklaard worden door opsporingsmethodes en dat exogene factoren waarschijnlijk een rol spelen in de ontwikkeling ervan. Gedacht wordt dat sociale steun vanuit een huwelijk/relatie een gezonde levensstijl en ‘gezondheidzoekend’ gedrag kunnen bevorderen. In detail is nu onderzocht of burgerlijke staat gerelateerd is aan de incidentie van prostaatkanker.

Onderzoek

In het huidige onderzoek is gekeken naar de associatie tussen burgerlijke staat en het risico op prostaatkanker. Daarbij werd gebruik gemaakt van gegevens uit het Prostate Cancer Association Group to Investigate Cancer Associated Alterations in the Genome (PRACTICAL) consortium. Gepoolde analyses werden uitgevoerd door het combineren van twaalf case-control studies waarbij het voorkomen van prostaatkanker histologisch gecontroleerd was. Informatie over burgerlijke staat was vooraf verzameld en gecategoriseerd als gehuwd/partner, uit elkaar/gescheiden, alleenstaand, of weduwnaar. Daarnaast werd beoordeeld of de tumor hooggradig (Gleason-score ≥ 8) of laaggradig (andere scores) was en werd er gekeken naar uitzaaiingen. Er werd gekeken naar het verband tussen burgerlijke staat en het risico op prostaatkanker, waarbij werd gecorrigeerd voor mogelijke confounders.

Resultaten

In totaal hebben 14.760 mannen met prostaatkanker en 12.019 controles bijgedragen aan de analyses. Vergeleken met mannen die gehuwd waren/een partner hadden, hadden weduwnaars een OR van 1,19 (95% CI 1,03-1,35) voor prostaatkanker met weinig verschil tussen laag- en hooggradige tumoren. De kans dat de tumor was uitgezaaid ten tijde van diagnose was wel hoger. Alleenstaande mannen hadden een verhoogd risico op hooggradige prostaatkanker vergeleken met controles. Uit elkaar gaan/scheiden liet echter geen verhoogd risico zien.

De bevindingen wijzen op een verhoogd risico op prostaatkanker onder weduwnaars, waarbij de tumor ten tijde van diagnose vaker buiten de prostaat was uitgezaaid.

Conclusie

Het onderzoek suggereert dat de sociale omgeving van invloed is op het risico van mannen op gevorderde prostaatkanker. Aangetoond is dat weduwnaars een groter risico lopen om later gediagnosticeerd te worden met prostaatkanker dan getrouwde mannen of mannen met een relatie.

Zonder de aanmoediging van een partner om naar een dokter te gaan of zich te laten screenen als er symptomen zijn, blijft kanker waarschijnlijk langer onopgemerkt. Mogelijk wordt hierdoor de diagnose prostaatkanker pas gesteld als de kanker zich al in een verder gevorderd stadium bevindt, wat zorgt voor een slechtere prognose. Om gezond te blijven adviseren de onderzoekers van de studie dat weduwnaars steun krijgen van familie en vrienden en regelmatig een medische follow-up krijgen.

Andere gesuggereerde redenen voor het verhoogde risico op gevorderde prostaatkanker bij weduwnaars zijn levensstijlfactoren zoals alcoholgebruik en de emotionele impact van een sterfgeval. Dieet zou ook een risicofactor kunnen zijn. Verder onderzoek is nodig om de redenen voor het verhoogde risico te onderzoeken en ook te kijken naar mogelijkheden om het risico op prostaatkanker te verminderen.


Geschreven door:
Aurora van de Loo

Referenties:
1. Persbericht Dokterslounge van 13 augustus 2021. Death of Spouse Could Raise Men’s Odds for Prostate Cancer. Verkregen via https://www.doctorslounge.com/index.php/news/hd/104525, op [20-08-2021]
2. Artikel van de Prostaatkankerstichting. Prostaatkanker. Verkregen via https://stichtingduos.nl/nierkanker/, op [20-08-2021]
3. Klassen AC, Platz EA. What can geography tell us about prostate cancer? Am J Prev Med 2006; https://doi.org/10.1016/j.amepre.2005.09.004
4. Loeb S, Drevin L, Robinson D, Holmberg E, Carlsson S, Lambe M, et al. Risk of localized and advanced prostate cancer among immigrants versus native-born Swedish men: a nation-wide population-based study. Cancer Causes Control 2013; https://doi.org/10.1007/s10552-012-0124-6

Lees hier meer testimonials van HCP-ers en adverteerders

Volg ons