Streptokokkeninfectie bij baby’s zorgt voor latere neurologische ontwikkelingsstoornissen
Een baby die in de eerste maanden na de geboorte wordt geïnfecteerd
met streptokokken kan daar ernstig ziek van worden en er zelfs aan overlijden. De
ziekte is meestal goed te behandelen. Maar uit grootschalig onderzoek,
gepubliceerd in The Lancet Child & Adolescent Health, blijkt nu dat
het doormaken een GBS-infectie wel voor levenslange nadelige effecten kan
zorgen. De kinderen hebben bijvoorbeeld een verhoogde kans op neurologische
ontwikkelingsstoornissen.
GBS
De Groep B streptokok (GBS), specifiek de Streptococcus Agalactiae, bevindt zich in en rond de vagina en kan tijdens de bevalling worden overgebracht op het pasgeboren kind. Het is de belangrijkste oorzaak van GBS-ziekte (sepsis, meningitis en pneumonie) bij pasgeborenen en jonge zuigelingen (0–89 dagen). De lange-termijn effecten voor kinderen die de acute fase overleven waren nog niet onderzocht.
Methode
Voor deze cohortstudie, uitgevoerd van 1997 tot 2017, werden kinderen met een GBS-ziekte in Denemarken en Nederland geïdentificeerd aan de hand van nationale- administratieve-, medische- en laboratoriumdatabases. Er werd gekeken naar baby’s die voor de leeftijd van 3 maanden waren besmet en binnen die tijd niet waren overleden. Voor elk blootgesteld kind werden er tien niet blootgestelde kinderen van hetzelfde geslacht, geboortejaar en -maand, en zwangerschapsduur willekeurig geselecteerd. Sterftegegevens en gebruik van de gezondheidszorg werden vergeleken tussen de twee cohorten. Gegevens over neurologische ontwikkelingsstoornissen (bijvoorbeeld motorische, cognitieve en sociaal-gedragsmatige afwijkingen) werden verzameld aan de hand van ontslagdiagnoses van nationale patiëntenregistraties (Denemarken) en speciale onderwijsondersteuningsdossiers (Nederland).
Resultaten
2258 kinderen met een GBS-ziekte —1561
in Denemarken en 697 in Nederland —werden geïdentificeerd en gevolgd voor
gemiddeld 14 jaar in Denemarken en 9 jaar in Nederland. Daarvan hadden 366
kinderen GBS-meningitis, 1763 GBS-sepsis en 129 GBS-pneumonie (alleen in
Denemarken). Deze kinderen werden gekoppeld aan 22.462 kinderen die niet waren blootgesteld
aan GBS. Er waren eerder maar weinig gegevens over neurologische ontwikkelingsstoornissen
bij
patiënten die GBS-sepsis overleefden, waardoor deze lacunes nu konden worden aangepakt.
Mortaliteit in het niet besmette cohort was aanzienlijk lager. GBS-meningitis
werd geassocieerd met de hoogste mortaliteit op de leeftijd van 5 jaar,
zowel in Denemarken als Nederland, maar een verhoogde mortaliteit tijdens of na
GBS-sepsis werd alleen in Nederland waargenomen. Een
voorgeschiedenis van een GBS-ziekte werd geassocieerd met frequentere
polikliniekbezoeken en ziekenhuisopnamen bij kinderen van 5 jaar of jonger.
Op 10-jarige leeftijd werd een voorgeschiedenis van een GBS-ziekte, zowel
GBS-sepsis als GBS-meningitis, geassocieerd met een 1,8 maal zo hoog risico op
een diagnose van matige of ernstige neurologische ontwikkelingsstoornis in Denemarken.
En in Nederland hadden besmette kinderen 2,3 maal meer kans op het ontvangen
van onderwijsondersteuning. Kinderen
met een voorgeschiedenis van GBS-meningitis hadden een hogere frequentie van
stoornissen dan kinderen die alleen met GBS-sepsis werden gediagnosticeerd.
Conclusie
Een GBS-ziekte, met
name meningitis, werd geassocieerd met verhoogde mortaliteit en een hoger
risico op neurologisch ontwikkelingsstoornissen op latere leeftijd. Daarnaast moet worden meegenomen dat het risico op
neurologische stoornissen na GBS-sepsis, hoewel lager dan dat na GBS-meningitis,
van belang is aangezien de resultaten laten zien dat GBS-sepsis veel vaker voorkomt.
1 op de 20 kinderen die een GBS-ziekte overleven zullen uiteindelijk een bepaalde
neurologische ontwikkelingsstoornis hebben. De onderzoekers geven aan dat de meerderheid
van de overlevenden van GBS-infecties geen langetermijneffecten zullen hebben,
maar dat het dus wel belangrijk is om de neurologische ontwikkeling van deze
kinderen te volgen. Ondanks profylactische
antibioticastrategieën en geavanceerde neonatale zorg is er wel sprake van een
hoge ziektelast van GBS-ziekten en de onderzoekers wijzen erop dat preventieve
interventies, zoals maternale GBS-vaccins, dringend nodig zijn.
Geschreven door:
Aurora van de Loo
Referenties:
1.
Persbericht van EurekAlert van 21 april 2021. Babies surviving Group B strep more likely to require
special educational support. Verkregen via https://www.eurekalert.org/pub_releases/2021-04/lsoh-bsg042021.php,
op [05-05-2021]
2.
Horváth-Puhó E, van Kassel MN, Gonçalves BP,
de Gier B, Procter SR, Paul P, et al. Mortality, neurodevelopmental impairments, and
economic outcomes after invasive group B streptococcal disease in early infancy
in Denmark and the Netherlands: a national matched cohort study. The Lancet
Child & Adolescent Health 2021; https://doi.org/10.1016/S2352-4642(21)00022-5