Het officiële MedZine Blog

Ondanks langdurige interventies ter verlaging van cardiovasculair risico, werd in een groot cohortonderzoek geen verbetering in mortaliteit gezien. Sterker nog, de interventie-groep, die een aantoonbaar verbeterd cardiovasculair risicoprofiel had, had zelfs een hogere mortaliteit! Op het European Society of Cardiology congres 2018 is onlangs de reden hiervoor gepresenteerd: de hogere mortaliteit wordt verklaard door een korte vakantieduur gedurende het leven! Dus… boek gelijk een reis, of dient dit genuanceerder gesteld te worden?

Dit grote cohort bestond uit 1222 gezonde mannen met een hoog cardiovasculair risico, geboren tussen 1919 en 1934, die tussen 1974 en 1980 deelnamen aan de studie. Van hen werden 612 in de interventiegroep gerandomiseerd. De 5-jaar durende interventie bestond uit gezondheidseducatie (met betrekking tot voeding, beweging, gewichtsverlies en stoppen met roken) en medicamenteuze behandeling van dyslipidemie en hypertensie. De controlegroep kreeg geen educatie en behandeling. Opvallend aan deze studie was dat ondanks dat de interventiegroep wel degelijk een significante verbetering in cardiovasculair risico liet zien (46% risicovermindering vergeleken met controlegroep), zij juist een hogere mortaliteit hadden! 15 jaar na het einde van de studie werden significant meer sterfgevallen waargenomen in de interventiegroep dan in de controlegroep.

Reden genoeg voor onderzoekers om dit cohort opnieuw te bestuderen, maar nu met 40-jaar follow-up en sterftecijfers en -informatie vanuit het bevolkingsregister. En dit bracht interessante zaken aan het licht…

Tot 25 jaar na de studie werd in de interventiegroep de verhoogde mortaliteit waargenomen. De sterfte was veroorzaakt door cardiovasculaire ziekte (ondanks het betere cardiovasculaire risico) en ongevallen. Medicamenteuze behandelingen leken niet verantwoordelijk voor de verhoogde sterfte. De belangrijkste significante interactie die werd gevonden tussen de interventiegroep en de mortaliteit was opvallend genoeg de vakantieduur (p=0,027). Een kortere vakantieduur was geassocieerd met een overmatige 30-jaars mortaliteit in de interventiegroep (HR 1,37, 95%BI 1,03-1,83; p=0,03). Vakantieduur bleef een onafhankelijke voorspeller van mortaliteit ondanks correctie voor meerdere variabelen in multivariate modellen.

Genoeg reden om meer vakanties te plannen? Dit kan nog niet zo scherp gesteld worden. Er is natuurlijk geen causaliteit aangetoond, slechts een associatie. Het kan zijn dat deze bevinding louter van toepassing is op mannen van een hogere sociale status met subklinische cardiovasculaire ziekte. Ook stellen de onderzoekers dat deze resultaten geenszins betekenen dat gezondheidseducatie en verlagen van cardiovasculair risico schadelijk zou kunnen zijn. Eerder zeggen zij, zou stressreductie (bijvoorbeeld in de vorm van vakantie) een vast onderdeel moeten zijn van interventieprogramma’s om cardiovasculaire risico’s te verlagen.

Door: Judith Cohen

Bron: European Heart Journal (2018) 39 (Supplement), 1053-1054

Foto: www.pixabay.com/nl