Het officiële MedZine Blog

Stamcellen verkregen uit vetweefsel hebben succesvol de groei van hersentumorcellen stilgezet in muizen. Dit zeggen wetenschappers van de Johns Hopkins universiteit op basis van bevindingen in een lopend onderzoek. Alfredo Quinones-Hinojosa, hoofd van de onderzoeksgroep, denkt dat de methode een rol kan gaan spelen in het vernietigen van achtergebleven tumorcellen na de operatieve verwijdering van glioblastomen (GMBs). Dr. Paul van Bergen en Henegouwen, celbioloog aan de universiteit van Utrecht, reageert. “Het is vrij uniek om stamcellen verkregen uit vetweefsel te gebruiken voor therapeutische toepassingen.”

Achtergebleven tumorcellen opsporen
Adipose-derived Mesenchymal Stem Cells (ASCs) worden aangetrokken tot de GMB cellen doordat deze cytokines, signaalmoleculen, afgeven. Deze eigenschap maakt ASCs zeer geschikt om achtergebleven tumorcellen op te sporen. GMB cellen die achterblijven na een operatie ontwikkelen zich normaal gesproken tot nieuwe tumoren. De stamcellen werden gemodificeerd om bone morphogenetic protein 4 (BMP4) te produceren. Door uitscheiding van BMP4 wordt celgroei en daarmee tumorontwikkeling geremd.

GMBs zijn de meest voorkomende en agressieve vorm van hersentumoren. Op dit moment is de levensverwachting, zelfs met gebruik van de meest intensieve therapieën, niet langer dan achttien maanden na diagnose.

Vetstamcellen
Het is essentieel dat de ASCs na verloop van tijd weer verdwijnen en niet zelf vermenigvuldigen en tot nieuwe tumoren ontwikkelen. Van Bergen en Henegouwen: “De ASCs blijken nu te verdwijnen uit het brein van de behandelde muis, maar of dat in alle gevallen zal gebeuren moet nog blijken uit vervolgonderzoek.” Het onderzoek met ASCs vindt plaats naar aanleiding van een reeds gepubliceerde studie gedaan met vetstamcellen door dezelfde onderzoeksgroep. Deze werd gepubliceerd in maart 2013 in PLOS-ONE. In de publicatie wordt aangetoond dat het verkrijgen van stamcellen uit vet minder duur en invasief is dan het verkrijgen van de cellen uit het regulier gebruikte beenmerg.

Groeifactor die tumorgroei remt
Of BMP4 kan worden gebruikt om groei in alle tumorcellen stil te leggen is volgens Van Bergen en Henegouwen twijfelachtig. “Ik vraag me af voor welke tumoren BMP4 daadwerkelijk gebruikt kan worden.” BMP4 is deel van de TGF-β eiwitfamilie en is betrokken bij cel differentiatie van embryonale cellen tot botcellen. Cel differentiatie gaat volgens Van Bergen en Henegouwen inderdaad gepaard met remming van celdeling. ”Maar dat deze remming voldoende is voor brede toepassing in de tumortherapie lijkt me niet waarschijnlijk”, meent de celbioloog. Zijn onderzoeksgroep probeert dan ook onderzoek te doen naar het vinden van eiwitten die dit wel doen. “Wij willen via een vergelijkbare benadering met stamcellen gebruik maken van toxische eiwitten die daadwerkelijk de groei van alle tumorcellen remt en deze vervolgens ook doodt.”

Bron: Johns Hopkins, PLOS-ONE.

MedZine schrijft twee keer per week over spraakmakende medische wetenschap.