Het officiële MedZine Blog

In maart 2014 is Hans van Schuppen MedZine’s Aios van de Maand. Hij zit in zijn laatste jaar van de opleiding tot Anesthesioloog en hij is Fellow Intensive Care aan het Universitair Medisch Centrum in Utrecht. Van Schuppen heeft veel activiteiten naast zijn opleiding, waarvan lesgeven er één is. Zo geeft hij de reanimatie cursus ‘Advanced Life Support` en landelijke cursussen in luchtwegmanagement voor de anesthesiologie en ambulanceverpleegkundigen.

Anesthesioloog-intensivist
De keuze van Van Schuppen om anesthesioloog-intensivist te worden kan herleid worden naar zijn tienerjaren. “Ik heb al vanaf de middelbare school affiniteit gehad met acute hulpverlening. Na een EHBO-cursus werd ik vrijwilliger bij het Nederlandse Rode Kruis en was ik oproepbaar om te assisteren tijdens rampen. Nu ontferm ik mij als aios Anesthesiologie en fellow IC over de vitale functies van de acute patiënt op de IC. Ik vind de fysiologie van de patiënt het interessantst. De deskundigheid van de anesthesioloog is essentieel in de acute geneeskunde. Dit is duidelijk te zien aan het door iedereen gebruikte ABC-protocol bij spoedeisende hulp. Airway, Breathing, Circulation; de anesthesioloog is de medisch specialist op het gebied van deze vitale functies.”

Emotionele betrokkenheid
Een consequentie van het werken in de acute hulpverlening is dat Van Schuppen regelmatig patiënten met ernstig trauma moet behandelen. “Hoe je daar op reageert verschilt per situatie. Soms zie je de meest heftige dingen en raakt het je emotioneel weinig. Het kan daarentegen ook gebeuren dat iets kleins, zoals een klik met een familielid, er voor zorgt dat je emotioneel meer betrokken wordt. Het hangt er vanaf of je op dezelfde golflengte zit en je dat gevoel kan uitwisselen.” Maar daar kan Van Schuppen goed mee omgaan. “Ik heb er nooit wakker om gelegen of een biertje meer om gedronken. Ik ben meestal zo druk met werk en andere activiteiten dat ik gelijk slaap zodra ik mij kussen raak.”

Lange lijst van activiteiten
Het CV van Van Schuppen wordt inderdaad gesierd door een lange lijst activiteiten die hij naast zijn opleiding heeft gedaan. Van chauffeur voor de huisartsenpost in de weekenden tijdens zijn geneeskunde studie tot een stage bij de traumahelikopter in Londen. “Ik ben nogal ambitieus en er lopen bij mij altijd heel wat dingen naast elkaar.”

De aios doet zijn opleiding dan ook parttime. Op deze manier maakt hij tijd voor zijn gezin, maar ook voor nevenfuncties. Zo werkt hij al een aantal jaar in de ambulancezorg bij AmbuCare, waar hij Medisch Manager Ambulancezorg is. Ook heeft hij gewerkt op de ambulance. Het ligt niet voor de hand, een arts op de ambulance, vertelt Van Schuppen. “Je hebt namelijk een andere vooropleiding dan een ambulanceverpleegkundige. Maar ik had door mijn activiteiten de benodigde bekwaamheid opgebouwd, ik ben juridisch bevoegd om de handelingen uit te voeren en ik handel conform het Landelijke Protocol Ambulancezorg.”

Geloofwaardigheid
Zijn uiteenlopende werkervaring heeft Van Schuppen veel opgeleverd. “Door mijn ervaring bij de ambulance weet ik hoe het is op straat. Ik heb zelf ook met mijn enkels in de modder gestaan. Dat zorgt er voor dat ik als Medisch Manager het beleid goed kan laten aansluiten bij de praktijk. Het is niet dat ik maar wat roep vanuit mijn ivoren torentje. Ook in mijn reguliere werk, naast AmbuCare, merk ik dat ambulanceverpleegkundigen dit waarderen. Ik probeer samenwerking te bevorderen door inzicht in elkaars keuken te geven. Zo vertel ik ambulanceverpleegkundigen wat mijn focus is als ik als reanimatieteamleider een patiënt van hun overneem en vertel ik tijdens een bespreking op de IC wat er zich afspeelt in de prehospitale fase.”

Dat is ook de reden dat Van Schuppen in zijn carrière alle stappen in acute patiëntenzorg wil hebben uitgeoefend. “Ik ben straks betrokken geweest met elk deel van het traject in de acute geneeskunde en kan dan altijd vanuit eigen ervaring spreken.”

Human Factors
Van Schuppen wordt enthousiast wanneer het onderwerp ‘human factors’ aan de orde komt. “Niet-technische vaardigheden zijn essentieel in de anesthesie, IC en acute zorg. Dat begint met het erkennen dat je zelf een beperkte blik hebt in een situatie en je de andere teamleden nodig hebt om de patiënt beter te behandelen. Als ik bijvoorbeeld bij een reanimatie onterecht veel aandacht geef aan de luchtweg in plaats van effectieve borstcompressies, omdat mijn persoonlijke interesse daar ligt, dan moet een teamlid mij daar op aan kunnen spreken. Daarom is goed teamwork zo belangrijk. Dan worden fouten voorkomen en krijgt de patiënt de beste zorg.”

Tijdens het lesgeven probeert de aios dit dan ook bespreekbaar te maken met verschillende hulpverleners. “We kunnen veel leren van de luchtvaart, waar al veel langer aandacht is voor zaken zoals communicatie en leiderschap. Zij weten uit de praktijk en vanuit onderzoek dat human factors erg belangrijk zijn. Een piloot wordt daarin uitgebreid getraind.”

Het is volgens Van Schuppen zaak dat deze teamcultuur in het hele ziekenhuis heerst, meer dan nu het geval is. “Er wordt nog te vaak in domeinen gedacht, terwijl het gaat om de patiënt. Ik realiseer me dat ik een beperkt blikveld heb en vraag daarom juist de andere teamleden regelmatig om input.” Dat voorkomt volgens hem niet alleen dat er calamiteiten voor de patiënt ontstaan maar ook dat er werkplezier is in het hele team. “Met het hele team op één lijn zitten en samen de allerbeste zorg geven aan de patiënt, dat is super gaaf.”

MedZine kiest maandelijks de Aios van de Maand. MedZine zet de aios in het zonnetje en vraagt hoe ze alle ballen in de lucht weten te houden.