Het officiële MedZine Blog

Deze volkswijsheid die Johan Cruijff ons heeft nagelaten is zeer van toepassing op de geneeskunde. In de 17e eeuw was het Antonie van Leeuwenhoek die als eerste met een simpele microscoop organismen beschreef die 150 jaar later bacteriën bleken te zijn.  In de cardiologie kunnen we sinds de jaren zestig van de vorige eeuw de grote kransvaten zichtbaar maken met een hartcatheterisatie (CAG). Dat heeft een enorme impuls gegeven aan de ontwikkeling van de percutane en operatieve coronaire interventies.

Iedere cardioloog weet echter dat 90% van de coronaire circulatie zich afspeelt in de kleinere vaten, die niet zichtbaar worden bij een CAG. Cardiale ischemie is een samenspel van anatomische en functionele afwijkingen in het macro-en microvasculaire coronaire vaatbed. Maar voor het gemak negeren we de functionele coronairafwijkingen en kijken we alleen naar anatomische obstructie in de epicardiale vaten, want daar kunnen we iets aan doen. In een tijd waarin we hebben kunnen vaststellen dat er zwaartekrachtgolven zijn in de ruimte, afkomstig van twee zwarte gaten die 1,3 miljard jaar geleden op elkaar zijn geklapt,  kijken we in de cardiologie niet verder dan een paar van die epicardiale coronairvaten als oorzaak van pijn op de borst. En daarmee negeren we veel angineuze klachten van onze patiënten  ‘omdat we het niet kunnen zien’.

Bij vrouwen met klassieke klachten passend bij een coronaire microvasculaire disfunctie (CMD) benoemen we dit nog steeds met de verouderde term ‘syndroom X’, wat zoiets betekent als ‘we weten het niet en het zal wel tussen de oren zitten’. Dat leidt enerzijds tot veel onderbehandeling van klachten en risicofactoren, met slechte uitkomsten op termijn,  en anderzijds tot zinloze herhaling van diagnostiek die niet geschikt is om deze vasculaire disfunctie wel zichtbaar te maken. Soms schaam ik mij om cardioloog te zijn. Anno 2016 wordt het tijd om de blinde vlekken in de cardiologie met vereende krachten aan te pakken en niet te blijven vastzitten aan achterhaalde protocollaire geneeskunde.

Referenties:
 1.   Crea F, Camici PG, Bairey Merz CN. Coronary microvascular dysfunction: an update. Eur Heart J. 2014 May;35(17):1101-11.
 2.   Pepine CJ, Ferdinand KC, Shaw LJ, Light-McGroary KA, Shah RU, Gulati M, Duvernoy C, Walsh MN, Bairey Merz CN; ACC CVD in Women Committee. Emergence of Nonobstructive Coronary Artery Disease: A Woman's Problem and Need for Change in Definition on Angiography J Am Coll Cardiol. 2015 Oct 27;66(17):1918-33.

Angela Maas is hoogleraar cardiologie voor vrouwen aan het Radboudumc

Bent u werkzaam in de gezondheidszorg en heeft u een scherpe pen? Dan zij wij op zoek naar u! Kijk hier voor meer informatie.