Het officiële MedZine Blog

Het percentage vroeggeboortes (zwangerschapsduur <37 weken) is wereldwijd gestegen en bedraagt nu 11% van alle levendgeborenen. Door verbeteringen in de perinatale zorg wordt momenteel meer dan 95% van de te vroeggeborenen volwassen. Dit gestegen overlevingspercentage kan echter ten koste gaan van de toekomstige gezondheid.

Kenmerken van BPD

Bronchopulmonale dysplasie (BPD) veroorzaakt nog steeds een hoge morbiditeit en mortaliteit in overlevenden van extreme prematuriteit. De ziekte wordt gekenmerkt door een vereenvoudiging van de alveolaire structuur; een kleiner aantal vergrote alveoli door een verminderde septatie en een dysmorfe groei van de pulmonale microvaten. Deze veranderingen leiden tot afwijkingen die voornamelijk van invloed zijn op de bronchiën, het longparenchym en de pulmonale vasculatuur.¹

Volwassenen hebben door deze longziekte meer kans op klachten zoals kortademigheid, vermoeidheid, terugkerende luchtweginfecties en een slechte conditie.

Wat deze aandoening precies veroorzaakt is nog niet helemaal bekend. Er wordt gedacht dat de combinatie van onderontwikkelde longen en de toediening van extra zuurstof een belangrijke rol speelt, maar ook ontsteking en erfelijkheid spelen mogelijk een rol in het ontstaan van BPD.²

Beoordeling van BPD

De kenmerken van BPD kunnen worden beoordeeld met longfunctietests en beeldvormingstechnieken. Verschillende longfunctieonderzoeken hebben aangetoond dat de meeste prematuur geboren patiënten met BPD een slechtere longfunctie hebben. Ze lopen daardoor een hoger risico op het ontwikkelen van een chronisch obstructief longziekte-achtig fenotype op latere leeftijd. Studies op basis van CT en MRI hebben ook aangetoond dat er bij deze patiënten sprake is van blijvende longafwijkingen zoals emfysemateuze gebieden, bronchiale wandverdikking, interstitiële opaciteit en mozaïek longattenuatie, ook op volwassen leeftijd.¹

BPD en prematuriteit zijn duidelijke voorbeelden van hoe een perinataal gebeurtenis kan worden geassocieerd met een functionele beperking die continueert tot in de volwassen leeftijd.¹

Overlevenden volgen tot in de volwassenheid

Om de zorg voor overlevenden van BPD te verbeteren en langdurige respiratoire morbiditeit te voorkomen, is het van fundamenteel belang om een gestructureerde en gestandaardiseerde cardiopulmonale follow-up te ontwikkelen. Daarnaast is het ook nodig om vroegtijdige voorspellende biomarkers te identificeren om de behandeling te sturen.¹

Longfunctie en beeldvormingstechnieken zijn essentiële surrogaten voor het monitoren van overlevenden van prematuriteit, met en zonder BPD, vanaf de babytijd tot in de volwassen leeftijd. Langdurige follow-up en behandeling van deze patiënten moet sterk worden gestimuleerd.¹

Behandeling van volwassenen

Met behulp van een combinatietherapie van twee soorten luchtwegverwijders en een gerichte behandeling voor de littekens in de longen zouden de klachten bij volwassenen met BPD kunnen afnemen. Afhankelijk van de uitslag van de CT-scan kan ook worden gestart met antibiotica of verneveltherapie. Wanneer er afwijkingen aan het hart worden gevonden dan dient de patiënt hiervoor behandeld te worden.^2,3

Artsen, let op!

De vooruitgang in de pediatrische zorg kan resulteren in meer overlevenden met verhoogde toekomstige gezondheidsrisico's, waaronder BPD. Deze aandoening is de meest voorkomende complicatie van prematuriteit. Niet enkel kinderartsen, maar bijvoorbeeld ook longartsen, cardiologen, internisten en huisartsen moeten zich bewust zijn van deze ‘nieuwe’ chronisch obstructieve longziekte en van de vele negatieve gevolgen die ermee gepaard gaan.^1,2

Met dank aan Dr. Lieke S. Kamphuis, longarts, Centrum voor Congenitale en Perinatale Longziekten Erasmus MC in Rotterdam

Geschreven door:
Aurora van de Loo

Referenties:
1. Moschino L, et al. Pediatr Pulmonol. 2021; https://doi.org/10.1002/ppul.25380
2. BPD informatie Erasmus MC; https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/patientenzorg/aandoeningen/bronchopulmonale-dysplasie-bij-volwassenen#272ad53d-e1e7-4647-9b53-5d77acd503eb
3. Persbericht rtlnieuws van 13-07-23; https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/artikel/5395848/longaandoening-vroeggeboorte-bpd-longen